Το Μακεδονικόν Μέτωπον και ο Ελληνικός Διχασμός

Ας μη παραξενευθή ο αναγνώστης δια τον τίτλον του αγγλικού πρωτοτύπου ” Οι Κηπουροί της Θεσσαλονίκης”.
Τον χαρακτηρισμόν αυτόν έδωσεν εις τους άνδρας των εν Μακεδονία συμμαχικων δυνάμεων ο θρυλικός τίγρις Γεώργιος Κλεμανσώ, ειρωνικώς και χλευαστικώς, διότι οι πολιτικοί ηγέται και οι στρατιωτικοί αρχηγοί των συμμαχικών δυνάμεων εν τω συνόλω των σχεδόν, κετείχοντο υπό της εμμόνου ιδέας ότι ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ηδύνατο να κριθεί μόνο εις το δυτικόν μέτωπον, εκ της εκβάσεως της συγκρούσεως των όγκων των στρατιωτικών δυνάμεων των αντιπάλων και ότι πάσας διάθεσις στρατευμάτων εις άλλα μέτωπα και δή μεμακρυσμένα, όπως το μέτωπον εις τη Βαλκανικήν το οποίον δε θα ηδύνατο να παίξει αποφασιστικόν ρόλον ως επίστευον, εις τη διεξαγωγήν του του όλου πολέμου, αντιθέτως δε η δημιουργία πολλών μετώπων, προεκάλει απλώς και μόνον εξασθένισην της κυρίας δυνάμεως η οποία θα ενήργει την αποφασιστικήν κρούσιν.