Το φαινόμενο της αισθητικής δημιουργίας έχει ένα καθολικό χαρακτήρα. Τα ίχνη του ζουν μέσα σε κάθε πνεύμα και χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο σα πνευματικό εργάτη, σαν κοινωνικό συντελεστή, μα και προβάλλουν τον έντονο χαρακτήρα μιας ατομιστικής έξαρσης.  Από ορισμένη πλευρά δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον καλλιτέχνη και τον μέσο άνθρωπο. Ο καθένας είναι συγχρόνως και τα δύο. Παρατηρητής και Δημιουργός. Η καλλιτεχνική συνείδηση έχει ατέλειες και αρετές, και σ΄αυτή διαθλώνται έντονα τα φαινόμενα της ευαισθησίας, των πνευματικών ανησυχιών, μα κι οι όροι της επίδρασης του περιβάλλοντος και των κληρονομικών τάσεων...