Η προσπάθειά μας στην ιστορική αυτή εργασία είναι υπερβαίνοντας τα θρυλικά στοιχεία του "Χρονικού της Ηπείρου" να διασταυρώσουμε με γενικότερες πηγές πάσης φύσεως και με κριτική εργασία, όλο το πλήθος των μεμονομένων στοιχείων και πληροφοριών, που έχουν παραδοθεί προφορικά από τον λαό και έχουν διασωθεί διαχρονικά με καταγραφή εκ των υστέρων, χωρίς ακρίβεια και πληρότητα.
Ατυχώς για τους αρχικούς αιώνες της ιστορίας της Βελλάς το ιστορικό υλικό παραμένει τελείως πενιχρό και μόνο προοδευτικά παρουσιάζονται απομονωμένα ιστορικά στοιχεία, με ονόματα επισκόπων κυρίως και χωρίς μεγάλη ακρίβεια πάντοτε στις χρονολογίες. Για τους μετέπειτα αιώνες και κυρίως από τον XVII αιώνα, η όλη ιστορική εργασία συμπληρώνεται με το πηγαίο υλικό, που προσφέρουν οι κώδικες της Πατριαρχικής αλληλογραφίας.
Η συνολική αυτή όψη της εκκλησιαστικής βασικά ιστορίας της Βελλάς με τα οποιαδήποτε κενά της, ελπίζουμε να φωτίσει σε κάποια σημεία της και την ιστορία της υπόλοιπης Ηπείρου που έχει και αυτή σοβαρές ελλείψεις και προσπαθεί να συμπληρωθεί με περισσότερες λεπτομέρειες και με ακριβέστερες χρονολογίες των γεγονότων.